Qədim türklərin çox gözəl bir adəti varmış: Yeni doğulan körpəyə dərhal ad qoymazlarmış, gözləyərmişlər vu insan özünü hası cəhətdən göstərərmişsə, uğuru, yaxud qüsuru nəylə bağlı olarmışsa adı da ona uyğun seçərlərmiş Zaman keçdikcə bu adət unudulub, tamamilə itib. Düzdür xalq yenə də tarixi yaddaşından gələn instinktlə rəsmi adlara həmin şəxslərin əməlinə, şəxsi keyfiyyətlərinə uyğun ayamalar qoşub. Amma bu durumu tam ehtiva etmir. Təəssüf… Bax qədim türklərin o adəti qalsaydı yəqin bu gün tarixşünaslığa, parlamentə özünü pərçim edən Qasımlı soyadlı şəxsin adı Musa olmazdı. Ən azından tarixdə Fironla haqqa görə üz-üzə gələn, simasını, mövqeyini dəyişməyən, mübarizə və ləyaqət simvolu olan Musa peyğəmbərin adına görə!… Sərt oldu, bir az, əziz oxucu? Məncə yox, az oldu…
Bu gün ölkə gündəminin əsas mövzusu olan Ramiz Mehdiyev məsələsindən başlayaq. Demək 2018-ci ildə “Azərbaycanın görkəmli şəxsiyyətləri seriyası”ndan Ramiz Mehdiyevin “Biblioqrafiya”sı çap olunub. Biblioqrafiyanın “Azərbaycanın dövlət elm və mədəniyyət xadimləri Ramiz Mehdiyev haqqında” bölməsində AMEA-nın müxbir üzvü Musa Qasımlının ürək sözləri əsl “şedevrdir”. O yazır: “Hələ 1970-80-ci illərdə Azərbaycanın lideri Heydər Əliyevin ideyaları, göstərişləri və bilavasitə rəhbərliyi altında xalqımızın elm, təhsil və mədəniyyətinin inkisafı ilə bağlı qəbul edilən qərarların hazırlanması və həyata keçirilməsində, cəmiyyətimizdə intişar tapan istiqlal ideyasının qorunmasında Ramiz müəllimin xüsusi xidmətlərinin olduğu danılmazdır”. Azərbaycanın yaxın tarixi ilə azdan-çoxdan məlumatlı şəxs bilir ki, Heydər Əliyev vəzifədən getdikdən sonra ona qarşı açıq çıxış edənlərdən biri məhz Mehdiyev olub və onun “politiçeyskiy trup” ifadəsi çoxlarının yaddaşındadır. Amma cənab Qasımlının bundan xəbəri yoxmuş…
Bu xəbərsiz tarixşünas bir az da qabağa gedib həmin məqaləsində yazır: “1980-ci illərin sonlarında Ermənistandan – tarixi torpaqlarından azərbaycanlıların vəhşicəsinə qovulmasından və Mərkəzin buna etinasız münasibətindən hiddətlənərək etiraz səsini ucaldan ziyalıların qarşısına çıxmağa, onların suallarını cavablandırmağa mənəvi haqqı olan çox azsaylı dövlət xadimlərindən biri Ramiz Mehdiyev idi.” Yalanın bu qədəri də olmaz, axı. Elə həmin dövrdə ermənilərin Azərbaycana qarşı ərazi iddalarına milli düşüncəli alimlərin etirazını Ramiz Mehdiyev “Bu vahid sovet ailəsinə qarşı təxribat, milli ədavət yaratmaqdır deyə” yatırtmaq istəyib. Elə həmin iclasda gənc alim İsa Qəmbərovun “Ermənilər Azərbaycan torpaqlarını ələ keçirəcəksə, xalq sizi birdəfəlik siləcək” cümləsi də hər kəsin yadındadır. Amma cənab Qasımlı bunları bilməz, çünki o zaman özünə başı də sovet ideologiyasını təbliğ edən tarixi araşdırmara qarışmışdı. Amma İsa bəyi xatırlamamış olmaz. Axı Qasımlı heç zaman milli demokratik düşərgədə olmadan birdən birə qatı Müsavatçıya çevrilmişdi. 2003-cü il oktyabrın 14-də yaxınlarına “İsa bəyin yanında olun, iki gün sonra gec olacaq” deyən bu şəxs, oktyabrıjn 17-də Lider kanalında İlham Əliyevin seçki qələbəsindən ağızdolusu danışırdı. Özünü Ramiz Mehdiyev komandasından bilməyən Qasımlı unudur ki, onun izni olmadan nə Akademiyanın müxbir üzvü olmaq olardı, nə də inistut direktoru. Bütün bunları əlbəttə ki, bilir və Mehdiyevin ona verdiyi çörəyin də fərqindədir. Amma 2003-də Müsavata olduğu kimi, indi də Mehdiyevə xəyanət edənlərin, dünən dediyini bu gün dananların başında məhz Qasımlı gəldi…
Parlamentin ikinci şəxsi olmaq mövqeyinə gedən yol belə əməllərdən keçib. Adam bütün situasiyalarda mövqeyini və sözünü dəyişməklə bir pillə də yüksələcəyindən o qədər əmindir ki, seçildiyi Yardımlı rayonu belə umurunda deyil. Yardımlı rayonu tükənib, reanimasion durumdadır, əhali kəndləri tərk edib, iş yerləri yoxdur, o boyda turizm potensialı olan rayonda bir dənə də olsun şərait yaradılmayıb, rayonda 1 işıqfor var, onun da ancaq sarı işığı yanır. Axı sən alimsən, bu boyda mandat hərisliyi nəyə lazımdır?! Axı səndə Yardımlının problemlərini həll etməyə, rayonun inkişafı üçün inqilabi addımlar atmağa güc-iradə yoxdur, dişə vurulası bircə cəsarətli çıxışın da gözə dəymir. İncimə cənab Qasımlı gedib meşədə, təbitə qoynundan özünə xudmani villa tikdirməklə deyil ki… Demək bu şəxs 2023-cü ildə bir dəfə cəsarətlənib parlamentin iclasında “Bir neçə il əvvəl Yardımlının Solqard kəndində müasir bir məktəb binası tikildi. 2022-2023-cü ildə məktəb bağlandı. Bu, onu göstərir ki, Elm və Təhsil Nazirliyində planlaşdırma, proqnozlaşdırma sıfır səviyyəsindədir. Dövlətin vəsaiti havaya sovruldu, məktəb bağlandı. Bunu edənlər dövlətin, hökumətin qarşısında cavab verməlidir” deyib. Elə dərhal da Təhsil Nazirliyi tərəfindən cavabın alıb: ““Təəssüf edirik ki, deputat Musa Qasımlı məktəb barədə qeyri-düzgün və dəqiqləşdirilməmiş məlumatlara istinad edərək yanlış təəssürat yaradıb. Bildiririk ki, sözügedən məktəb 1998-ci ildən fəaliyyətə başlayıb və 2014-cü ildə yerli icra hakimiyyətinin sifarişi ilə podratçı təşkilat “Reyhan MMC” tərəfindən yenidən inşa edilib. 80 şagird yerlik məktəbdə 14 sinif otağı mövcuddur”. Bu şəxs, deputatı olduğu yox eee, doğulduğu mahaldan da xəbərsizmiş….
Bütün bunlardan sonra XII əsrdə yaşamış filosof İbn Rüşdün bir fikrin xatırlatmaq yerinə düşər: elm nüfuzunu, alim isə ağlını itirdikdə zərər görən – ziyan çəkən insan, cəmiyyət və dövlət olur. Amma müasir təcrübə həm də “alim” adının arxasına sığınaraq, adi məmur hikkəsi ilə ziyanlı fəaliyyət göstərməklə dövlətə zərər verməyə çalışanların da mənfi nümunəsini göstərir…
Nəsimi Şərəfxanlı