Xəbər verildiyi kimi, Nikol Paşinyanın iştirak etdiyi son teatr tamaşası ətrafında yaranan qalmaqal erməni mətbuatında geniş müzakirə doğuran mövzulardan birinə çevrilib. Belə ki, Paşinyanın iştirakı ilə Bjurakan qəsəbəsində nümayiş olunan “Hasar” tamaşasında “Qərbi Ermənistan”a eyham vuran səhnələrin olması baş nazirin kəskin etirazına səbəb olub.
Paşinyan tamaşadan sonra açıq şəkildə narazılığını ifadə edərək bildirib ki, bu kimi məqamlar Ermənistan cəmiyyətini yanlış istiqamətə yönəldə bilər. Onun sözlərinə görə, ölkə real təhlükələrlə üz-üzə qaldığı bir vaxtda diqqətimizi “keçmiş torpaqların” (?! – red.) nostalji xatırlanmasına deyil, hazırkı Ermənistan dövlətinin möhkəmləndirilməsinə yönəltmək vacibdir. “Biz hasarları elə qurmalıyıq ki, öz dövlətimizi qorusun, kiminsə xəyali sərhədlərini deyil”, – baş nazir bildirib.
Bu isə Ermənistan daxilində fikir ayrılıqları doğurub. Revanşist mövqeli bəzi qəzetlər və siyasi dairələr bunu “senzura” və “tarixin silinməsi” kimi təqdim edir. Məsələn, “Past” adlı radikal nəşr Paşinyanın bu mövqeyini Türkiyə və Azərbaycanın “təzyiqlərinin nəticəsi” kimi qələmə verməyə çalışıb. Qeyd edək ki, bu günlərdə möhürlərdən Ağrıdağın təsvirinin çıxarılması həmin çevrələrdə eyni dərəcədə sərt tənqidlərə tuş gəlmişdi.
Bu arada məlum olub ki, Ermənistanda “artsax nümayəndəliyi”nin binası ilə bağlı məhkəmə iclası 2026-cı ilin may ayına təyin edilib. Erməni mediasının yazdığına görə, iyulun 15-də Baş Prokurorluq İnzibati Məhkəmədə Kadastr Komitəsinə qarşı “artsax nümayəndəliyi”nin binasına mülkiyyət hüquqlarının dövlət qeydiyyatının etibarsız hesab edilməsi tələbi ilə iddia qaldırıb. Xatırladılıb ki, bina 1997-ci ildə baş nazir Robert Köçəryanın qərarı ilə “Qarabağ hökuməti”nə bağışlanıb (Axar.az).
Qeyd edək ki, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıyan və Azərbaycanla sülh sazişi imzalamağa hazır olduğunu bəyan edən Ermənistan hakimiyyətinin İrəvanda “artsax nümayəndəliyi”ni hələ də saxlaması, üstəlik, binanın geri alınması ilə bağlı məhkəmə prosesinin 2026-cı ilin may ayına təyin edilməsi ciddi suallar yaradır. Niyə gələn ilin mayı, seçkilərdən sonramı?
Başqa yandan, Paşinyan öz toplumunu fəsadsız-filansız “Qərbi Ermənistan”, Ağrıdağ (“Ararat”) kimi mərəzlərdən, “artsax”ın mənasız simvollarından xilas edə biləcəkmi?
Sosial Tədqiqatlar Mərkəzinin sektor müdiri İlyas Hüseynov “Yeni Müsavat”a bildirdi ki, Ermənistanın baş naziri və hakim komanda keçmişdən qalan, ideologiyaya mənfi təsir göstərən qurum, quruluş və simvollardan qurtulmağa çalışır: “”Artsax nümayəndəliyi”nin binası ilə bağlı məhkəmə iclasının gələn ilin may ayına təyin olunması da təsadüfi deyil və nəzərə almaq lazımdır ki, iyunun 7-də Ermənistanda parlament seçkiləri keçiriləcək. Paşinyan tez bir zamanda “Artsax nümayəndəliyi”nin fəaliyyətinə son qoyub binanı müsadirə edib rahatlıqla seçkilərə getməyə hazırlaşır. Nəzərə almaq lazımdır ki, həmin bina və bu kimi “nümayəndəliklər” yalnız separatizm ideyasının genişləndirilməsi və keçmiş qondarma qurumun fəaliyyətinin daha da dərinləşdirilməsi mahiyyətini daşıyırdı. Bu gün isə yeni geopolitik reallıqlara Ermənistan və bütün geosiyası mərkəzlər hazır olmalıdırlar, yeni reallıqlar əsasında fəaliyyət qurmalıdırlar. Ermənistan Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıyırsa və Azərbaycanla sülh müqaviləsi imzalayırsa, deməli, Ermənistan ərazisində Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə qarşı olan heç bir quruluş, qurum, “nümayəndəlik” də olmamalıdır.
Ermənistanın baş naziri 8 avqust Vaşinqton razılaşmasına uyğun davranış nümayiş etdirir. Bu, həm onun öz ölkəsi üçün, həm də Azərbaycan üçün müsbətdir. Ermənistan sərhədində giriş-çıxış möhüründə Ağrıdağın təsvirinin yığışdırılması, Ermənistanda bilik günündə tədris müəssisələrində Azərbaycana müsbət jestin edilməsi və bu kimi məsələlər onu deməyə əsas verir ki, Nikol Paşinyan real sülh istiqamətində artıq praktiki addımlar atmağa cəhd edir”.
Ekspertin sözlərinə görə, Paşinyanın bu siyasəti daxildə revanşist qüvvələri narahat edən vəziyyətdir: “Çalışırlar ki, kilsənin gücü ilə Ermənistanda hakim komandanın siyasi imicinə zərbə vursunlar və sülh prosesinə mane olsunlar. Lakin hesab edirəm ki, bu cür cəhdlərin artıq ciddi bir təsiri olmayacaq. Paşinyan qarşısına qoyduğu prosesi sona qədər aparmaqda qərarlı görünür. Ona görə də düşünürəm ki, Paşinyan Ermənistanı “Qərbi Ermənistan”, “Ağrıdağ” (“Ararat”) kimi mənasız ideologiyalardan, “artsax”ın mənasız simvollarından xilas edə biləcək. Çünki bunlardan Ermənistan nə qədər tez xilas olsa, bu, erməni xalqının özü üçün bir o qədər xeyirlidir.
Ermənistan xalqı bilməlidir ki, ölkələrində “artsax nümayəndəliyi binası”nın qalması onların övladlarının gələcəyi üçün təhlükə mənbəyinin qalmasıdır. Həmin “nümayəndəlik binası” erməni gəncləri ölümə aparan bədnam ünvandır. Ermənilər gərək hətta məhkəməni-filanı gözləmədən həmin ünvanı özləri ayağa qalxıb süpürüb kənara atsınlar. Erməni valideynlər öz övladlarının yaxşı gələcəyi naminə bunu etməlidirlər”.